ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τμήμα Γεωλογίας - Τομέας Γεωλογίας

 

 

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ

 

Ο ρόλος της Νεοτεκτονικής στον καθορισμό της Σεισμικότητας

 

γ. Σύνδεση νεοτεκτονικής και ενεργού τεκτονικής

 

Τα νεοτεκτονικά δεδομένα και συμπεράσματα, κυρίως αυτά που είναι ποσοτικά προσδιορισμένα, είναι συγκρίσιμα με τ' αντίστοιχα της ενεργού τεκτονικής. Το πεδίο των τάσεων που προσδιορίζεται από τη νεοτεκτονική ανάλυση των ρηγμάτων είναι ανάλογο μ' εκείνο που προσδιορίζεται από τους μηχανισμούς γένεσης των μεγάλων επιφανειακών σεισμών και από τις απευθείας στη φύση μετρήσεις των τάσεων.

 

Από πολλούς ερευνητές έχουν γίνει προσπάθειες για να δειχτεί ο συσχετισμός μεταξύ των τεκτονικών τάσεων που προκύπτουν από τους μηχανισμούς γένεσης των σεισμών και εκείνων της νεοτεκτονικής ανάλυσης, κυρίως των τεταρτογενών ρηγμάτων. Ανάλογες προσπάθειες έγιναν και στον Ελληνικό χώρο, όπως για παράδειγμα στην περιοχή του σεισμού της Θεσσαλονίκης του 1978. Για τη συγκεκριμένη περιοχή διαπιστώθηκε ότι οι κύριες διευθύνσεις των τάσεων, άξονες σ1, σ2 και σ3 που προέκυψαν από την ποσοτική ανάλυση των τεταρτογενών ρηγμάτων, συμφωνούν αρκετά καλά με τις λύσεις των μηχανισμών γένεσης επιφανειακών σεισμών που συνέβησαν στην ευρύτερη περιοχή και μερικές μάλιστα φορές με σεισμούς οι οποίοι συνδέονται άμεσα με τα μελετηθέντα ρήγματα.

 

Μ' αυτό τον τρόπο η ποσοτική ανάλυση των πρόσφατων ρηγμάτων, κυρίως αυτών της Ανώτερης Τεταρτογενούς περιόδου, σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν πληροφορίες ούτε από ιστορικούς σεισμούς, ούτε από σύγχρονη σεισμική δράση, είναι δυνατό να δώσει πληροφορίες, μ' ένα βαθμό αξιοπιστίας, για το ενεργό πεδίο των τάσεων.

 

Ένα γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από το συσχετισμό μεταξύ νεοτεκτονικής και ενεργού τεκτονικής είναι ότι η λεπτομερής μελέτη των ρηγμάτων, που έδρασαν κυρίως κατά τη διάρκεια του Τεταρτογενούς, μπορεί να επεκτείνει πολύ στο παρελθόν τα σεισμολογικά και τα ιστορικά δεδομένα, ώστε να χρησιμοποιούνται στις μελέτες της σεισμικότητας και σεισμικής επικινδυνότητας.

 

Για το λόγο αυτό ιδιαίτερο πρακτικό ενδιαφέρον έχουν οι νεοτεκτονικοί χάρτες στους οποίους αποτυπώνονται στοιχεία που αναφέρθηκαν προηγούμενα (ενεργά ρήγματα, πιθανά ενεργά ρήγματα, αναβαθμίδες, θερμές πηγές, γεωμορφολογικά στοιχεία κ.ά.) και αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα στους χάρτες σεισμικότητας και σεισμικής επικινδυνότητας. Οι νεοτεκτονικοί χάρτες βοηθούν να εντοπιστούν ζώνες πιθανών μελλοντικών διαρρήξεων και γενικά να εντοπιστούν περιοχές, που μπορούν να θεωρηθούν σεισμοτεκτονικά ως επικίνδυνες.

 

 

 

Τεχνική επιμέλεια & Επεξεργασία: Σωτ. Π. Σμπόρας