|
ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
ΑΝΑΛΥΣΗ
Μέθοδοι καθορισμού του
προσανατολισμού των τεκτονικών τάσεων
β. Απλή γραφική μέθοδος όταν δίνονται ένα
ρήγμα και η αντίστοιχη γράμμωση ολίσθησης
Βασική προϋπόθεση στην περίπτωση
εφαρμογής αυτής της μεθόδου είναι να διαπιστωθεί αν η
αρχική δημιουργία του ρήγματος και η τεκτονική γράμμωση
ολίσθησης που μετρήθηκε πάνω στην επιφάνεια του
οφείλονται στο ίδιο πεδίο των τάσεων. Θα πρέπει δηλαδή
να διαπιστωθεί αν η ολίσθηση συνέβη αμέσως μετά το
αρχικό σπάσιμο του πετρώματος και όχι από κάποια
μεταγενέστερη επαναδραστηριοποίηση. Αυτό φυσικά είναι
δύσκολο να καθοριστεί και κατά συνέπεια η περίπτωση αυτή
έχει περιορισμένη σημασία στις νεοτεκτονικές μελέτες,
όπου συνήθως μετριούνται γραμμώσεις της τελευταίας
τεκτονικής κίνησης.
Η ακολουθούμενη πορεία στην
περίπτωση αυτή είναι η εξής (Σχ. 57 Β): Προβάλλονται
κατά τα γνωστά το ρήγμα σε στερεογραφική προβολή σαν
μέγιστος κύκλος και η αντίστοιχη γράμμωση σαν πόλος (s).
Ο χαρακτήρας του ρήγματος (κανονικό ή ανάστροφο)
δείχνεται με μικρό βέλος όπως αναφέρθηκε
προηγούμενα. Η προβολή του άξονα σ2 βρίσκεται
επί του επιπέδου του ρήγματος (μέγιστος κύκλος) και σε
γωνιακή απόσταση 90° από τον πόλο της γράμμωσης
ολίσθησης. Οι άλλες δύο κύριες διευθύνσεις των τάσεων (σ1
και σ3) βρίσκονται επί μεγίστου κύκλου ο
οποίος ορίζεται από τον πόλο της γράμμωσης (s) και τον
πόλο του επιπέδου (π) (επίπεδο κίνησης).
Όταν είναι γνωστή η γωνία
εσωτερικής τριβής (φ) των πετρωμάτων μπορούν να οριστούν
ακριβώς οι άξονες σ1
και σ3. Συνήθως η γωνία φ κυμαίνεται μεταξύ
30°-35° και για το λόγο αυτό ο άξονας μέγιστης τάσης σ1
ορίζεται πάνω στο μέγιστο κύκλο που ορίζουν οι πόλοι s
και π (επίπεδο κίνησης) σε γωνιακή απόσταση 30°-35° από
τον πόλο της γράμμωσης (Σχ. 57 Β) και σε φορά αντίθετη
προς την κλίση του ρήγματος όταν πρόκειται για κανονικό
ρήγμα και αντίστροφα όταν πρόκειται για ανάστροφο ρήγμα.
Ο άξονας σ3 βρίσκεται πάνω στον ίδιο μέγιστο
κύκλο και σε απόσταση 90° από τον σ1.
|
Σχ. 57. Καθορισμός του προσανατολισμού των
τάσεων για την περίπτωση ζεύγους συζυγών
ρηγμάτων (Α) και για την περίπτωση ενός
ρήγματος με την αντίστοιχη γράμμωση
ολίσθησης, φ: γωνία εσωτερικής τριβής
υλικού, D: προβολές των γραμμώσεων
ολίσθησης, π: πόλος επίπεδου ρήγματος, s:
πόλος γράμμωσης ολίσθησης. (Τροποποιημένο
σχήμα από Ragan 1968). |
Όταν δεν είναι γνωστή η γωνία
εσωτερικής τριβής των υλικών στα οποία έγινε η διάρρηξη
τότε, σύμφωνα πάντα με το θεωρητικό μοντέλο διάτμησης
του Anderson, ο σ1 μπορεί να οριστεί σε
γωνιακή απόσταση 45° (τ max στο Σχ. 57 Β) από τον πόλο
της γράμμωσης s, και αντίστοιχα ορίζεται ο πόλος του
άξονα σ3.
|