ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Τμήμα Γεωλογίας - Τομέας Γεωλογίας

 

 

ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΝΕΟΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

 

Μέθοδοι καθορισμού του προσανατολισμού των τεκτονικών τάσεων

 

δ. Η γραφική μέθοδος τον Arthaud για την ανάλυση μιας ομάδας ρηγμάτων

 

Η μέθοδος αυτή προτάθηκε για τη μελέτη μιας ομάδας ρηγμάτων, τα οποία έδρασαν στην ίδια τεκτονική φάση. Είναι μέθοδος μάλλον εμπειρική, χωρίς γενετική υπόθεση για τη δημιουργία των ρηγμάτων και χωρίς συγκεκριμένη αναφορά στο πεδίο των τάσεων. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει, για ένα ρηγματωμένο όγκο πετρώματος, να βρεθούν τρεις κύριοι ορθογώνιοι άξονες παραμόρφωσης, δηλαδή η γενική διεύθυνση της επιμήκυνσης (Χ), η διεύθυνση της βράχυνσης (Ζ) και μια τρίτη ενδιάμεση (Υ) (Σχ. 59 Α).

 

Δύο βασικές αρχές (υποθέσεις) πάνω στις οποίες στηρίζεται η μέθοδος είναι οι ακόλουθες:

  1. Η παραμόρφωση ενός όγκου πετρώματος εξαρτάται από τον προσανατολισμό και τη διεύθυνση των κινήσεων των ρηγμάτων που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια μιας τεκτονικής φάσης. Γίνεται δηλαδή η παραδοχή ότι τα παρατηρούμενα ρήγματα είναι προγενέστερα των παρατηρούμενων τεκτονικών κινήσεων.

  2. Οι τεκτονικές γραμμώσεις που είναι αποτυπωμένες πάνω στις ρηξιγενείς επιφάνειες αντιστοιχούν σε μια κύρια κατεύθυνση παραμόρφωσης.

Στην πράξη χρησιμοποιείται ένα δίκτυο στερεογραφικής προβολής (Wulff ή Schmidt) πάνω στο οποίο γίνονται οι ακόλουθες εργασίες:

Σχ. 59. Η μέθοδος του Arthaud. Α: Απλοποιημένο σχήμα που δείχνει μια μάζα πετρώματος σε παραμόρφωση και διάρρηξη και περιγράφει την βασική υπόθεση της μεθόδου. Όπου Χ, Υ, Ζ είναι οι τρεις κύριοι άξονες παραμόρφωσης, η θέση των οποίων ζητείται να βρεθεί. Β: Στερεογραφική προβολή των επιπέδων των ρηγμάτων (F1, F2, F3 και F4) υπό μορφή πόλων (πF1, πF2, πF3 και πF4), των αντίστοιχων γραμμώσεων (S1, S2, S3 και S4) για τα οποία αντιστοιχούν 4 επίπεδα κίνησης (Μ1, Μ2, Μ3 και Μ4) που σημειώνονται σαν πόλοι στο δίκτυο (πΜ1, π Μ2, πΜ3 και πΜ4). Γ: Διασπορά των πόλων (πΜ) των επιπέδων κίνησης για μια ομάδα ρηγμάτων. Δ: Υπολογισμός των περιοχών εμπιστοσύνης στο δίκτυο προβολής που περιέχουν τους κύριους άξονες παραμόρφωσης.

  1. Προβάλλονται υπό μορφή πόλων τόσο τα μετρηθέντα επίπεδα των ρηγμάτων (πF) όσο και οι αντίστοιχες τεκτονικές γραμμώσεις ολίσθησης που παρατηρήθηκαν πάνω σ' αυτά (s).

  2. Τα πF και πS έχουν προκύψει από μια περιστροφή πάνω σ' ένα επίπεδο που παριστάνεται στο δίκτυο σαν μέγιστος κύκλος και ονομάζεται επίπεδο κίνησης Μ, του οποίου τον πόλο (πΜ) σημειώνουμε στο δίκτυο (Σχ. 59 Β).

  3. Αυτή η δουλειά επαναλαμβάνεται για καθένα από τα μετρηθέντα ρήγματα και κατόπιν αξιολογείται η διασπορά των πόλων (πΜ) (Σχ. 59 Γ).

  4. Όλα αυτά τα επίπεδα κίνησης (Μ) έχουν μια κύρια διεύθυνση τάσης δοσμένη, η οποία ορίζεται από την κοινή διατομή των μέγιστων κύκλων τους. Έχουν επίσης τον πόλο τους στο επίπεδο που είναι κάθετο σ' αυτή την κατεύθυνση. Οι πόλοι πΜ κατανέμονται ακολουθώντας μέγιστους κύκλους.

Οι πόλοι ενός τέτοιου μέγιστου κύκλου αντιστοιχούν με τη σειρά τους σε μια κύρια διεύθυνση παραμόρφωσης (Σχ. 59 Δ).

 

 

 

 

Τεχνική επιμέλεια & Επεξεργασία: Σωτ. Π. Σμπόρας